Giriş: Araştırma 2018-2019 eğitim-öğretim yılı bahar döneminde Sivas ilindeki bir devlet lisesinin 12. sınıfında öğrenim gören, merkezi sınav ile yerleşmiş ve modelleme problemlerinde geçen ilgili konuları daha önceden görmüş 16’sı kadın, 10’u erkek olmak üzere toplam 26 öğrenci ve onların matematik öğretmenleriyle yürütülmüştür. Amaç: Yapılan bu çalışmayla ortaöğretim öğrencilerine farklı biçimlerdeki matematiksel durumları yorumlatıp, matematiksel modelleme sürecinde kullandıkları çözüm yaklaşımlarından yola çıkılarak, öğrencilerin anladıklarını anlamlı şekilde nasıl ifade ettiklerini belirlemektir. Bunun için öğrencilerin bu sorularda kullandıkları çözüm yaklaşımları, matematik öğretmeni ile yapılan görüşmelerle değerlendirilerek hem öğrencilerin hem de dolaylı olarak öğretmenin matematiksel modellemeye yönelik bakış açısı ve farkındalıklarını tüm yönleriyle araştırmak ve günlük yaşantılarında modellemeyi kullanmalarını sağlamak amaçlanmıştır. Sınırlılıklar: Bunun için çalışmada öğrencilere, öğretmenleri tarafından, her birisi açık uçlu olan ve modelleme yaklaşımına uygun gerçek hayat problemlerinden oluşan dört tane soru sorulmuştur. Yöntem: Araştırmanın yöntemi nitel araştırma, deseni ise "özel durum çalışması" olarak belirlenmiştir. Bu kapsamda katılımcı gözlemci olarak, matematiksel modelleme etkinlikleri sürecinde sınıf içinde gözlemler, öğretmenlerin ve öğrencilerin matematiksel modellemeye bakış açılarının derinlemesine anlaşılabilmesi için de süreç sonunda yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Sonuç: Öğrenciler gerçek hayat problemlerinin çözümünde birçok farklı çözüm yaklaşımı kullanmışlardır. Bu çözüm yaklaşımlarıyla öğrencilerin matematiksel modelleme etkinliklerinin çözümünde cebirsel, şekilsel, grafiksel, tablosal gösterimlerinden ve sözel olarak yaklaşımlardan faydalanarak çözüm yolları geliştirdikleri ve anladıklarını bu gösterimlerle anlamlandırdıkları görülmüştür. Matematiksel modelleme uygulaması sonunda öğrencilerin matematiksel bir model oluşturmaktan daha çok sözel olarak tahmin yürütme yoluna gittikleri görülmüştür. Öğrenciler matematiksel modelleme problemlerinin kesin bir çözümü olmadığından bir çok varsayımı içinde bulunduran, üst düzey düşünme gerektiren mantık soruları olarak tanımlamışlardır.
Anahtar Kelimeler: Model, Matematiksel modelleme, Gerçek hayat problemi, Matematiksel modelleme etkinlikleri, Matematiksel modelleme süreci
|
