Bu araştırmada, okul öncesi öğretmenlerinin zor çocuk kavramına ilişkin metaforik algılarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu genel amaç çerçevesinde; okul öncesi öğretmenlerinin zor çocuk kavramına ilişkin sahip oldukları metaforların neler olduğu, bu metaforların; ortak özellikleri bakımından hangi kavramsal kategoriler altında toplandığı, zor çocuk kavramına ilişkin üretilen metaforların yer aldığı kavramsal kategorilerin öğretmenlerin meslekteki deneyim yılları ve çalıştıkları yaş grubu açısından nasıl bir dağılım gösterdiği araştırılmıştır. Bu çalışma; olay üzerindeki durumları betimleme ve deneyimleri aktarmada kullanılan nitel araştırma yöntemlerinden olgubilim desenine göre oluşturulmuştur. Araştırmanın çalışma grubunu; MEB’na bağlı resmi ve özel öğretim kurumlarında görev yapan 230 okul öncesi öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri araştırmacılar tarafından geliştirilen ‘‘Öğretmen Görüşme Formu’’ ile toplanmıştır. Görüşme formunun ilk bölümünde; cinsiyet, yaş, mesleki deneyim yılı, eğitim durumu, çalıştığı yaş grubu bölümlerinin yer aldığı genel bilgilere yer verilmiştir. İkinci bölümde ise öğretmenlerin ‘‘Zor çocuk ….. benzer. Çünkü …. ’’ açık uçlu sorusunu cevaplamaları istenmiştir. Veriler içerik analizi tekniği ile çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda okul öncesi öğretmenlerinin zor çocuk kavramına ilişkin 137 metafor ürettikleri görülmüştür. Bu metaforlar sekiz kavramsal kategoride toplanmıştır. En fazla metafor üretilen kategorinin ‘‘Çözülmesi zaman alan çocuk’’ kategorisi olduğu tespit edilmiştir. Bunu ‘‘Problem yaratan çocuk”, ‘‘Şekillendirilebilen çocuk’’ve ardından ‘‘İlgi ve bakıma muhtaç olan çocuk’’ kategorisi izlemiştir. Araştırma sonucunda elde edilen bulgular doğrultusunda öneriler geliştirilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Metafor, okul öncesi öğretmeni, zor çocuk.
|
