Etkileşimli kitap okuma, okuyucu (ebeveyn, eğitimci) ve çocuk arasındaki, kitapla ilgili sorulara verilen yanıtlarla ortaya çıkan bir iletişimsel kitap okuma yöntemidir. Bu yöntem temel olarak, okuyucunun çocuğa sorduğu sorular ile kitabı çocuğa okutturmasına dayanmaktadır. Ebeveyn ve çocuk birlikte kitapları etkileşimli bir şekilde okumalıdır. Etkileşimli kitap okuma, 1988 yılında Whitehurst ve arkadaşlarının çalışmalarıyla yaygınlaşan bir okuma yöntemi olmaya başlamıştır. Etkileşimli kitap okuma, ebeveynin çocuğa sorduğu sorularla, ebeveynin çocuğu yönlendirmesiyle, çocuk kitabının çocuk ile birlikte okunması ve sorulan sorulara çocuğun verdiği yanıtlarla birlikte aslında kitabı çocuğa okutma çalışmasıdır. Etkileşimli kitap okumada amaç çocuğun aktif olarak okumaya katılması ve ebeveyn ile birlikte hikayenin anlatımına dahil olmasıdır. Etkileşimli kitap okuma çalışmaları yapılırken amaç sadece çocuğu konuşturmak olmamalıdır. Aynı zamanda olaylar arasında çeşitli bağlantılar kurabilmesini, zihnini çalıştırabilmesini ve muhakeme kurmasını da sağlamayacak sorular sorulmalıdır. Çocuğun yeni göreceği bir kavram üzerinde durulmalı ve kavram veya kelime öğretimi de amaçlanmalıdır. Etkileşimli okuma çocuk üzerinde etkili olduğu kadar ebeveyn üzerinde de etkilidir. Ebeveynin çocuğu ile kitap okuma etkinliğine bakış açısını ve etkinlikten zevk almasını kolaylaştırmaktadır. Etkileşimli okuma çalışmalarının bakımveren kişinin veya ebeveynin çocuğa kitap okuma alışkanlığını artırdığı ve çocuğun aile ile etkileşimine bağlı olarak sözel ifade yeteneğini artırdığı da çalışmalarla ortaya çıkarılmıştır. Etkileşimli kitap okumanın, çocukların sosyal gelişim ve dil gelişimleri üzerinde etkili olduğu sonucuna varılan çeşitli çalışmalar yapılmıştır. Bu araştırma, etkileşimli kitap okumanın, çocukların sosyal gelişim ve dil gelişimleri üzerindeki etkilerini inceleyen çalışmaları derlemek amacıyla yapılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Etkileşimli kitap okuma, kitap okuma etkinlikleri, dil gelişimi, sosyal gelişim
|