Çocuklar belli durum ve olaylar karşısında öfke, korku, üzüntü, utanma, kaygı, hayal kırıklığı gibi olumsuz duygular yaşayabilirler. Bulunduğu ortama uyum sağlayabilme ve olumlu sosyal iletişim kurabilme gibi durumları gerektiren sosyalleşme sürecini sağlıklı bir şekilde yürütebilmeleri için çocukların bu duyguları düzenleyebilmesi önemli bir beceri olarak görülmektedir. Annelerin duygu sosyalleştirme davranışlarının özellikle okul öncesi dönemdeki çocukların duygu düzenleme becerilerine olan etkisi göz ardı edilemeyecek kadar önem arz etmektedir. Duygu sosyalleştirme davranışları ebeveynlerin çocukların yaşadıkları olumsuz duygular karşısında gösterdikleri destekleyici ya da destekleyici olmayan tepkilere göre belirlenmiştir. Bu bağlamda araştırmada okul öncesi dönem çocuğa sahip annelerin çocuklarının olumsuz duyguları ile baş etme stratejilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Nitel araştırma yöntemlerinden yapılandırılmış görüşme tekniğiyle yapılmıştır. Araştırmaya 4-6 yaş arası çocuğa sahip 20 anne katılmıştır. Bu çalışmada çocukların üzüntü, kızgınlık, kaygı, korku gibi olumsuz duygularıyla baş etme sürecinde annelerin hangi duygu sosyalleştirme davranışlarını strateji olarak tercih ettikleri ortaya konulmuştur. Bu çalışmanın sonuçları doğrultusunda Türk annelerin çocukların duygularıyla baş etme stratejilerinde olumlu duygu sosyalleştirme davranışlarının beklenene göre daha iyi düzeyde olduğu söylenebilir. Lakin olumsuz duygu sosyalleştirme davranışlarının küçümsenemeyecek düzeyde varlığını koruması ve her duyguya tepkilerin aynı tutarlılıkta olmaması dikkat çekici bir durumdur. ebeveynlerin duygularla baş etme sürecini daha doğru ve etkin yönetebilmeleri için verilecek olan aile eğitimlerinin ebeveynlerin duyguya yönelik inançları ve kültürel değerleri göz ününde tutularak yürütülmesi önerilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Okul Öncesi, Olumsuz Duygular, Başetme Stratejileri
|
