Su ve orman, dünyanın sürekliliği için önemli unsurlardır. Son yıllarda temiz su kaynaklarının tükenmesi ve su kirliliği ile birlikte artan su kıtlığı, orman kaynaklarının bilinçsiz kullanımı ve orman yangınları tüm dünyada doğal yaşamı olumsuz yönde etkilemektedir. Bu bağlamda özellikle çocukların su ve orman ekosisteminin önemi ve ekosistem dengesinin korunabilmesi için bilinçlendirilmeleri zorunluluk haline gelmiştir. Bu amaçla, sunulan çalışmada TÜBİTAK 4004- Doğa Eğitimi ve Bilim Okulları Destekleme Programı kapsamında okul dışı öğrenme ortamlarında özel yetenekli öğrencilere doğa eğitimi verilmiş ve bu eğitimin öğrencilerin su ve orman ekosistemlerine yönelik algılarına etkisi araştırılmıştır. Çalışma, özel yetenekli birey tanısı almış 7. sınıfa devam etmekte olan 25 öğrencinin katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Öğrenciler okul dışı öğrenme ortamı olarak su ve orman ekosisteminin iç içe olduğu Belgrad Ormanında uzman eğitmenler rehberliğinde bilimsel aktiviteler gerçekleştirmiş, gözlem, inceleme, araştırma, deneyler yapmışlardır. Nitel yöntem araştırmasının olgu bilim deseninin kullanıldığı çalışmada öğrencilerin su ve orman kavramlarına yönelik zihinsel algılarını ve bu algıların verilen eğitim ile değişip değişmediğini belirlemek için çalışma öncesi ve sonrasında öğrencilerden su ve orman ile ilgili zihin haritası çizmeleri istenmiştir. Yapılan analizler sonucu öğrencilerin eğitim öncesinde su ve orman ekosistemine yönelik sınırlı sayıda kavrama sahip oldukları ve bu kavramların temel düzeyde ve gündelik hayattan geldiği belirlenmiştir. Eğitim sonrasında ise kavram sayısı artmakla birlikte öğrencilerin bilimsel kavramları kullanmaya başladıkları ve kavramlar arası ilişkileri ortaya koydukları saptanmıştır. Ayrıca, öğrencilerin su ve ormana yönelik çevresel sorunların farkına vardıkları ve çözüm önerileri üretmeye başladıkları belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlar doğa eğitiminin orman ve su ekosistemine yönelik öğrenci algılarını olumlu yönde etkilediğini ortaya koymuştur.
Bu çalışma TÜBİTAK 4004 Doğa Eğitimi ve Bilim Okulları Destekleme Programı kapsamında desteklenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Okul Dışı Öğrenme, Özel Yetenekli Çocuklar, Su, Orman
|
