Öz
Bu çalışma, kamu okullarında görev yapan öğretmenlerin bireysel değerleri ile çalıştıkları kurumun örgütsel değerleri arasındaki uyum düzeyini saptamayı amaçlamaktadır. Araştırma, nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modelinde tasarlanmıştır. Araştırmanın hedef evrenini Mardin Midyat ilçesinde kamu okullarında görev yapan 1524 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmaya seçkisiz olmayan örnekleme türlerinden “uygun örnekleme” ile seçilen 19 ortaokulda görev yapan 236 öğretmen dâhil edilmiştir. Çalışmada Yılmaz (2006)’ın geliştirdiği ve 32 maddeden oluşan “Değerler Ölçeği” kullanılmıştır. Bu çalışmada öğretmenlerin hayatlarını yönlendiren ilke olması açısından bireysel değerler içinde tercih ettikleri değer sıralaması şu şekildedir: Adalet, dürüstlük, güven, farklılıklara saygı ve sorumluluk. Öğretmenlerin kendilerinde daha az gördükleri değerler ise: İtaat ve resmiyet değerleridir. Öğretmenlerin çalıştıkları kurumların yaşantısını yönlendiren ilke olması açısından önem verildiğini düşündükleri değerlerin sıralaması ise: Çalışkanlık, başarı, sonuç odaklılık, disiplin ve dürüstlük şeklindedir. Öğretmenlerin çalıştıkları okullarda daha az olduğunu düşündükleri değerler ise: Empati, esneklik ve bağımsızlık değerleridir. Kamu okullarında görev yapan öğretmenlerin bireysel değerleri ile okulun örgütsel değerleri arasında uyum düzeyinin en az olduğu üç değer sırasıyla süreç odaklılık, esneklik ve adalettir. Bireysel ve örgütsel değerler arasında uyum düzeyinin en yüksek değer ise kıdeme saygı değeridir. Öğretmenler, çalıştıkları kurumun kendi değerlerine kıyasla daha az süreç odaklı, esnek, adaletli, bağımsız ve dürüst olduklarını düşünmektedirler. Ayrıca öğretmenler çalıştıkları kurumların itaat talep eden otokratik yapılar olduğunu düşünmektedirler.
Anahtar Kelimeler: Bireysel Değerler, Örgütsel Değerler, Öğretmen, Uyum Düzeyi
|
