Sanayi devriminden sonra birçok ülke planlı kalkınmayı toplumsal gelişimlerinin odağına almıştır. Bu sayede kalkınma projeleri ile toplumsal hedeflerini gerçekleştirmeye çalışmıştır. Toplumsal gelişmenin temellerini kapitalist sistemin bekasında gören bu ülkeler, sosyal sistemin tüm kurumlarını bu çizgiye getirmek için uğraş vermiştir. Bu çerçevede yeni bir siyasi/toplumsal sistem kendisine ait ekonomik modeliyle, yeni tip birey üreterek kendisini güvence altına almak isteyebilir. Sanayi devrimi, toplumda köklü reformları gerektirirken, bir yandan da kültürel krizlerle uğraşmak zorunda kalmıştır. Yeni bir toplum oluşurken onun değer, inanç ve normları değişmiştir. Bu anlamda sanayi devriminden etkilenen ülkelerin siyasi ve toplumsal paradigmasının dönüşüme uğradığı söylenebilir. Eski düzenin aristokratik sistemi yerini meritokrasiye bırakmıştır. Yeni sistemde başarılı olma ölçütü değişmiştir. Bilgi, beceri ve tutumlarıyla ülke kalkınmasına katkı sağlayan ve liyakate değer veren bireyler yetiştirmek, sanayileşen devletlerin ortak hedefleri olarak eğitim programlarına yansımıştır. Denebilir ki, eğitimde program geliştirme çabaları değişen siyasi ve toplumsal taleplere cevap niteliğindedir. Bu bağlamda araştırmanın amacı, program öğelerindeki farklı toplumsal perspektiflerin rolünü incelemektir. Araştırma alanyazın taramasına dayalı olarak yürütülmüştür. Dokümanlar veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Veriler betimsel analize tabi tutulmuştur. Toplumların tarihsel zamanın ruhuna göre konumlanmasının, belli değerler etrafında programların geliştirilmesini sağladığı ortaya çıkmıştır. Bulgulardan da, bu değerlerin birtakım hayat gerçeklerine en azından ontolojik ve epistemolojik bir karşılık olduğu ve bu bakış açısının bir uzantısı olarak da eğitim programlarını tasarlarken etkili olduğu yorumlarına gidilebilir.
Anahtar Kelimeler: Program Geliştirme, Program Öğeleri, Toplumsal Perspektif.
|
