Eğitim ve sosyal bilimler alanında gerçekleştirilen pek çok çalışmada, kullanılacak istatistiksel teknik ve yöntemlere karar verilmesi açısından, normal dağılım varsayımının karşılanıp karşılanmaması oldukça belirleyici bir rol üstlenmektedir. Normal dağılım varsayımının test edilmesi için grafikler, basıklık ve çarpıklık değeri gibi betimsel istatistikler ve hipotez testlerinden yararlanılır. Araştırmacılar, veri setinde yer alan herhangi bir değişkenin normal dağılıma sahip olup olmadığını incelemek veya normal dağılımı bozan uç değerleri tespit edebilmek amacıyla, yaygın olarak histogram, kutu grafiği, Q-Q grafiği ve gövde yaprak diyagramı gibi grafiklerden yararlanır. Normallik varsayımının sağlanıp sağlanmadığına karar vermek amacıyla basıklık ve çarpıklık katsayılarının -2 ile +2 aralığında olması da ölçüt alınmakla beraber araştırmacılar genellikle Kolmogorov-Simirnov ve Shapiro-Wilk hipotez testlerini kullanma eğilimi göstermektedir. Bu çalışmada, normal dağılım yapısına sahip farklı büyüklükteki örneklemlerden elde edilen grafikler, basıklık ve çarpıklık katsayısı değerleri ile istatistiksel hipotez testi sonuçları karşılaştırılmıştır. Bu amaç doğrultusunda, normal dağılım yapısına sahip 40, 80, 160 ve 320 katılımcı büyüklüğündeki farklı örneklemlerde normallik varsayımı histogram, kutu ve yaprak grafiği; basıklık ve çarpıklık katsayıları ile Kolmogorov-Simirnov ve Shapiro-Wilk testiyle incelenmiştir. Analiz sonuçlarına göre 40 katılımcı büyüklüğündeki örneklemde üç yönteme göre de normallik varsayımının sağlandığı görülürken; daha büyük örneklemlerde, sadece dağılımı gösteren grafikler ile basıklık ve çarpıklık katsayısı değerlerinin normal dağılıma işaret ettiği belirlenmiştir. Tüm örneklemlerdeki veri dağılımı normallik varsayımını karşılamasına rağmen Kolmogorov-Simirnov ve Shapiro-Wilk testi sonuçlarının normal olmayan dağılıma işaret ettiği belirlenmiştir. ORCID NO: 0000-0002-6388-3504
Anahtar Kelimeler: Normallik varsayımı, parametrik testler, nonparametrik testler
|
