BİLDİRİLER

BİLDİRİ DETAY

Ümran GİRGİN, Ayşe Dilek ÖĞRETİR ÖZÇELİK
MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSELERİNE DEVAM ETMEKTE OLAN KIZ VE ERKEK ÖĞRENCİLERİN ÇATIŞMA NEDENLERİ
 
Giriş: İnsanoğlu genel anlamda, sosyal bir varlık diye tanımlanır. Başka insanlarla iletişime geçme, onların fikirlerini, dünya görüşlerini anlama, başkaları ile beraber yaşama isteği içerisindedir. Sosyal bir ortamda yaşamını devam ettiren kişinin başarılı bir sosyal yeteneğe sahip olabilmesi için bireylerarası iletişimin nasıl kurulduğunu çok iyi öğrenmiş olması gerekir. Bireylerarasındaki ilişkilerin tamamı iletişime bağlı olarak gerçekleşmektedir. Bir insan, başka insanlarla iletişime geçerken bazen birtakım problemler, zorluklar, psikolojik çatışmalar yaşayabilir. Kişiler arası ilişkilerde, geçmiş yaşantılardaki, düşüncelerdeki, değerlerdeki, istek ve gereksinimlerdeki farklılıklardan doğan anlaşmazlıkların olması doğaldır. Kişinin duygularını ve fikirlerini muhatabı olan şahıslara istediği şekilde iletemediği durumlarda tartışma ve çatışmalar ortaya çıkmaktadır. Zamanımızda meydana gelen hızlı gelişim ve değişim, farklılıkların çoğalmasına sebep olmaktadır. Bu durum sosyal hayatın önemli bir boyutu olan çatışmayı kaçınılmaz bir hale getirmektedir. Çatışma, bir veya kişinin herhangi bir konuyla alakalı yaşadığı doğal bir anlaşmazlık ya da gerginlik halidir. Çatışma insan hayatının ve ilişkilerinin kaçınılmaz bir parçası haline gelmiştir. İnsanlar hayatları süresince evde, çalıştığı yerde, çarşıda, okulda çatışma durumları ile karşılaşabilirler. Toplumsal bir yapı olan ve beşeri şartlardan meydana gelen örgütlerde bazı durumlarda anlaşmazlıklar ve sorunların olması normaldir. Okullar eğitim örgütlerinin en büyük ve en önemli alt sistemidir. Her sosyal kurumda görüldüğü gibi okullarda da farklı türden çatışmalar ve sorunlar yaşanmaktadır. Okulu meydana getiren bireyler arasında algı farklılıkları, kişilik farklılıkları, uzmanlık alanındaki farklılıklar ve amaçlara ulaşılacak yöntemler konusundaki farklılıklar gibi birçok farklılıklar bulunmaktadır. Bu farklılıklara sahip bireylerin etkileşimleri sonucunda çatışmaların yaşanması kaçınılmaz olmaktadır. Amaç: 2015-2016 öğretim yılında İstanbul İli Bağcılar İlçesinde bulunan Alaattin Nilüfer Kadayıfçıoğlu Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi ile Bağcılar Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesinde 11. sınıfta eğitim alan kız ve erkek öğrencilerin çatışma nedenlerini belirlemek ve bu nedenlerin cinsiyete, yaşa, okudukları alana, alandan memnuniyet düzeyine, akademik başarıya, anne ve babanın eğitim seviyesine ve ailenin ekonomik durumuna göre anlamlı bir farklılık gösterip göstermediğini anlamaktır. Kapsam: Araştırma 2015-2016 eğitim öğretim yılında İstanbul ili Bağcılar ilçesinde mesleki ve teknik Anadolu liselerinde öğrenim görmekte olan tabakalı örnekleme yöntemi ile seçilen 178 kız ve 161 erkek öğrenci olmak üzere toplamda 339 katılımcı üzerinde gerçekleştirilmiştir. Sınırlıklar: 2015-2016 öğretim yılında İstanbul İli Bağcılar İlçesinde bulunan Alaattin Nilüfer Kadayıfçıoğlu Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesinde bulunan Çocuk Gelişimi ve Eğitimi, Güzellik ve Saç Bakım Hizmetleri, Halkla İlişkiler ve Organizasyon Hizmetleri, Yiyecek İçecek Hizmetleri, Grafik ve Fotoğraf, Bilişim Teknolojileri bölümleri, 11. sınıfta öğrenim gören 438 kız öğrenci ve Bağcılar Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesinde bulunan Elektrik Elektronik Teknolojisi Alanı, İnşaat Teknolojisi Alanı, Motorlu Araçlar Teknolojisi, Makine Teknolojisi, Tesisat Teknolojisi ve İklimlendirme, Uçak Bakım bölümleri, 11. sınıfta öğrenim gören 593 erkek öğrenci ile sınırlıdır. Yöntem: Araştırmada öğrencilerin çatışma nedenlerini belirlemek için “Öğrenci Çatışma Nedenleri Ölçeği” kullanılmıştır. Elde edilen bulguların incelenmesinde SPSS paket programı kullanılarak, bulgular üzerinde aritmetik ortalama, standart sapma, t testi, anova testi, kruskal Wallis analizleri yapılmıştır. Bulgular ve Sonuç: Veri analizi sonuçlarına göre meslek lisesi öğrencilerinin çatışma nedenlerinin; okul ve okul yönetiminden kaynaklı çatışma nedenleri “düşük” düzeyde, öğretmenlerden kaynaklı çatışma nedenleri ile kendisi ve diğer öğrencilerden kaynaklı çatışma nedenleri “yüksek” düzeyde ve toplam çatışma nedenleri ise “orta” düzeydedir. Mesleki lisesi öğrencilerinin çatışma nedenleri incelendiğinde, öğretmenlerden kaynaklı çatışma nedenlerinden en yüksek değer aldığı görülürken, en az değeri ise okul ve okul yönetiminden kaynaklı çatışma nedenlerinden aldığı görülmektedir. Meslek lisesi öğrencilerin çatışma nedenleri yaş, baba eğitim seviyesi ve aile ekonomik durum farklılıklarına göre anlamlı bir farklılaşmaya neden olmazken, öğrencilerin cinsiyet, öğrenim görmekte olduğu alan, öğrenim görmekte olduğu alandan memnuniyet düzeyi, akademik başarı, anne eğitim düzeyi değişkenlerine göre anlamlı farklılaşmaya neden olmaktadır. Buna göre; kız ve erkek öğrencilerin çatışma nedenlerine bağlı algı seviyeleri arasında anlamlı bir fark olduğu ve bu farkın kız öğrenciler lehine olduğu tespit edilmiştir. Sözel alanı öğrencilerinin çatışma nedenlerine ilişkin algısı sayısal alanı öğrencilerine göre daha olumludur. Çok memnunum diyen meslek lisesi öğrencileri, çatışma nedenleri bakımından hiç memnun değilim diyen meslek lisesi öğrencilerine göre daha olumludur. Çok başarılıyım diyen meslek lisesi öğrencileri, çatışma nedenleri bakımından çok başarısızım diyen meslek lisesi öğrencilerine göre daha olumludur. Üniversite mezunu anneye sahip meslek lisesi öğrencileri, çatışma nedenleri bakımından okur yazar olmayan anneye sahip meslek lisesi öğrencilerine göre daha olumludur.

Anahtar Kelimeler: Meslek Lisesi, Öğrenci, Çatışma Nedenleri



 


Keywords: