Bir vaka çalışması esasına dayanan bu araştırma 2021 (Ocak-Aralık) yılı içerisinde Türkiye’de işlenen kadın cinayetlerine odaklanıyor ve vakalarla ilgili sistematik bir analiz sunmayı amaçlıyor. Çalışmada, ‘kadın cinayetleri’ kelimesi taratılarak elde edilen verilerden yararlanıldı. Verilere erişilirken iki dahil etme kriteri belirlendi: İlk olarak, vakanın cinayet olarak kayıtlara geçmesi referans alındı. İkincisi, vakanın gerçekleşme tarihi 2021’di. Bunu yapmak üç açıdan önemliydi: Birincisi, önceki yıllara ilişkin analizlerin varlığıydı. Eş deyişle 2020 ve daha öncesinin çalışmaya dahil edilmesi, mevcut literatürün tekrarlanması riskini içerebilirdi. İkincisi içinde bulunduğumuz yıla ilişkin kadın cinayetlerini sistematize eden bir çalışmaya rastlanılmamış olmasıydı. Tarama sonrasında 250 vakaya ulaşıldı ve tamamı analize dahil edildi.
Elde edilen bulgular, içinde bulunduğumuz yıl itibariyle en fazla kadın cinayetinin Ağustos (n=31) ayında, en az Nisan (n=16) ayında işlendiğini gösteriyor. Kadınların öldürülme biçimleri arasında ateşli silah (n=114), kesici alet (n=86), boğma (n=30), darp (n=7), yakılma (n=3) ve yüksekten atılma (n=2) nominal olarak öne çıkıyor. 157 vakanın ise öldürülme sebebi belirsiz. Öte yandan kadınların kendi adına karar alma durumları (n=82) ve ekonomik süreçler (n=11) cinayetlerin gerçekleşme sebebi olarak belirirken, vakaların neredeyse yarısı (n=108) “koca”lar tarafından işlenmiş. Bunu, sevgili (n=34), tanıdık biri (n=18), akraba (n=16), eski koca (n=15), eski sevgili (n=13), baba (n=13), oğul (n=10), yabancı (n=10), kardeş (n=5), ve ısrarlı takipçiler (n=2) takip ediyor. Cinayetlerin Türkiye haritasına bakıldığında ise karşımıza 56 il çıkıyor. İstanbul (n=45), İzmir (n=14) ve Antalya (n=11) kadın cinayetlerinin en fazla işlendiği şehirler. Diyarbakır (n=9) ve Samsun (n=9) da grafikte üst sıralarda. Cinayetler en fazla ev ortamında (n=147) gerçekleşmiş. Bunu, sokakta (n=32), arazide (n=12), ıssız bir yerde (n=9), işyerinde (n=9), arabada (n=8) ve otelde (n=5) işlenen cinayetler izliyor. 9 cinayetin nerede işlendiği belirsiz iken, kömürlük, park, baraka, apartman girişi, okul önü, minibüs, bahçe tuvaleti, otopark, avukatlık bürosu ve fabrika içerisinde de birer cinayet vakası var. Bulguların kadın cinayetleri/femicide kavramı ışığında biraraya getirildiği bu çalışmanın tartışma bölümü, söz konusu cinayetlerin salt kadın cinsiyetteki insanların öldürüldüğü cinayetler olarak algılanmaması ve bu cinayetlerde, saldırıya uğrayan şeyin aslında kadın kimliği olduğunu savunusuyla bir dizi öneri sunmayı amaçlıyor. Çalışmanın, 2021 yılında kadın cinayetleri üzerine sistematik derleme sunan ilk girişim olması bakımından önemli olacağı öngörülüyor.
Anahtar Kelimeler: Kadın cinayetleri, Türkiye, 2021, Vaka analizi, Ev, Koca, Silah.
|
