Yazı, insanlığın var olduğu süre boyunca biçimsel özellikleri değişerek ve gelişerek varlığını sürdürmüştür. Toplumun sosyolojik yapısının değişmesi, kültür alışverişi, teknoloji gelişmesine bağlı kalarak da var olmaya devam edecektir. Yazının (tipografi) kültürlerde değişik biçimleri ve biçimlerin birçok karakteri bulunmaktadır. Buradaki “karakter” kelimesi, yazı şekli ve çeşitliliği olarak kullanılsa da 1991 yılında "Grafik Sanatlar ve Kitap Tasarımı" adlı kitabında, yeni tipografinin temellerini atan Jan Tschichold, aynı zamanda kendine özgü kişilikleri olan yazı karakterlerinden bahsetmiş ve içeriğin karakterine uygun şekilde seçilmeleri gerektiğini vurgulamaktadır. Yıllar sonra Sarah Hydydman ise deneysel tipografi çalışmalarında yazı karakterlerinin bir kişiliğinin olduğunu, seçimlerinde hangi kıyafeti giyebileceği, ayakkabı tercihlerinin bile olabileceğini savunmaktadır. Hatta yiyecek sektöründe markaların kullandıkları yazı karakterlerinin lezzete yön verebilme gücü üzerinde durmuştur. Yazının etkili gücü her alanda kendini göstermektedir. Yazı iletiyi alıcıya gönderme görevinin yanı sıra ileti, alıcısı üzerinde bir duygu oluşturabilmek için çeşitlenmiştir. Film afişlerinde ise filmin süresi dikkate alındığında bu grafiksel ürünler film hakkında ön bilgi edinilmesinde ve filmden önce bir duyguyu hareket ettirmekte etkili olmaktadır. Etki ne kadar kuvvetli ise filme yönelen izleyici sayısında artış beklenmektedir. Bu çalışmada beş yerli dizi film afişinin (Jet Sosyete, Kardeş Payı, Çukur, Muhteşem Yüzyıl, İstanbullu Gelin) tipografi öğelerinin, filmim içeriğini yansıtma etkisi incelenmiştir. Araştırmanın yönteminde nitel araştırma yöntemi içerisinde yer alan belge incelemesi (İçerik Analizi) yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın sonucuna göre yazı karakterlerinin ve tipografi tasarımlarının içerik hakkında bilgi verdiği ve izleme isteklerini etkilediği bulgularına ulaşılmıştır. ORCID NO:0000-0003-1782-7330
Anahtar Kelimeler: Yazı, Tipografi, Yazı Karakteri, Film Afişleri
|
