Erozyon riskinin tespiti ve erozyona karşı alınacak önlemler gelişmiş ülkelere göre ülkemizde çok geç başlamış, mevcut erozyon durumunu gösterir ilk haritalar ise 1960 yıllarının sonunda hazırlanmıştır. Erozyon riskine sebep olan yağış, vejetasyonun kapalılık durumu, arazi kullanımı, topografik özellikler (eğim, yamaç şekli) gibi doğal ortam özelliklerinin erozyon riskine etki düzeyi ile erozyona olan etkilerinin analizinde ve erozyon riskine sebep olan faktörlerin birlikte sorgulanması aşamasında klasik coğrafya yöntemleri yetersiz kalmaktadır. Ancak Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) yönteminin geliştirilmesi ve çalışmalarda kullanılmaya başlaması ile birlikte klasik çalışmalar ile ortaya konulması mümkün olmayan analizlerin yapılması olanaklı hale gelmiştir. Bu çalışmada Kıyı Ege Bölümü örnek saha seçilmiş, sahada erozyon riskine sebep olan doğal ortam özellikleri belirlenerek CBS yazılımları ile sorgulanmış ve Kıyı Ege Bölümünün erozyon risk haritası oluşturulmuştur. Eğim değerlerinin kısa mesafeler dâhilinde değişmesi, kırıntılı gölsel birimlerin bulunduğu alanların bulunması, doğal vejetasyonun tahrip edildiği yerlerin fazla olması ve düzensiz akış rejim tiplerine sahip akarsuların varlığı sebebi ile çalışma alanı olarak Kıyı Ege Bölümü seçilmiştir. CBS ve UA yöntemleri kullanılarak yapılan erozyon riski analizlerinde elde edilen verilen hassasiyetinin seçilen harita ölçeğine bağlı değiştiği, topografik analizlerde özellikle Aster ve SRTM uydu görüntülerinin kullanılmasının sonuç hassasiyetini olumlu yönde etkilediği, bitki yoğunluğunun ise NDVI analizi ile kolay bir şekilde belirlenebileceği sonuçlarına varılmıştır. Ayrıca tüm doğal ortam özelliklerinin overlay analizi ile aynı anda sorgulanarak erozyon riskine sahip alanların hızlı ve kolay bir şekilde belirlenebileceği tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Erozyon Riski, Overlay Analizi, Ndvi Analizi, Coğrafi Bilgi Sistemleri, Uzaktan Algılama
|
