Günümüzde dijital oyunların insanlar üzerinde oluşturmuş olduğu bazı duygular ve insanların bazı temel psikolojik ihtiyaçları onları daha çok oyun oynamaya sevk etmekte, bağımlı hale getirmektedir. Her ne kadar dijital oyun bağımlılığıyla ilgili alanyazında çok sayıda çalışma yapılmış olsa da bu araştırmanın, dijital oyun bağımlılığının temel psikolojik ihtiyaçlar ve heyecan arama ile ilişkisini incelemesi bakımından alanyazına önemli katkılar sunacağı söylenebilir. Özellikle ergen öğrencilerde dijital oyun bağımlılığının son yıllarda arttığı bilindiğinden, önleyici çalışmalar adına dijital oyun bağımlılığının bütün bileşenleriyle ilgili çalışmalar yapmak gerekmektedir. Bu araştırmanın amacı ergenlerde dijital oyun bağımlılığı ile temel psikolojik ihtiyaçlar ve heyecan arama arasındaki ilişkilerin incelenmesidir. Bu araştırmanın çalışma grubunu 2022-2023 eğitim öğretim yılında Karaman ilindeki resmi nitelikteki liselerde öğrenim gören 531 öğrenci oluşturmuştur. Araştırmada verileri toplamak amacıyla Dijital Oyun Bağımlılığı Ölçeği, Ergenler İçin Kısa Heyecan Arayışı Ölçeği, Temel Psikolojik İhtiyaçlar Ölçeği ve araştırmacılar tarafından oluşturulan Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Ergenlerde dijital oyun bağımlılığının demografik özelliklere göre farklılaşıp farklılaşmadığı bağımsız örneklem t-testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ile incelenmiştir. Ergenlerde dijital oyun bağımlılığı, temel psikolojik ihtiyaçlar ve heyecan arama arasında anlamlı ilişkilerin olup olmadığı Pearson korelasyon analizi ile incelenmiştir. Araştırmada elde edilen bulgulara göre ergenlerde dijital oyun bağımlılığı cinsiyete, sınıf düzeyine ve algılanan gelir düzeyine göre anlamlı düzeyde farklılaşmazken; akademik not ortalamasına, teknolojik aygıtlara sahip olma durumuna, günlük dijital oyun oynama süresine, dijital oyun oynanan aygıta ve dijital oyun oynama amacına göre anlamlı düzeyde farklılaşmaktadır. Pearson korelasyon analizi sonuçlarına göre ergenlerde dijital oyun bağımlılığı ile temel psikolojik ihtiyaçlar arasında negatif, heyecan arama arasında pozitif anlamlı ilişkiler saptanmıştır. ORCID NO: 0009-0008-1769-050X
Anahtar Kelimeler: Dijital oyun bağımlılığı, Temel psikolojik ihtiyaçlar, Heyecan arama, Ergenlik
|
