Bu çalışmada, Empresyonizm’den Kübizm sanat akımına kadar olan sürecin resim yüzeyi bağlamında gelişen ve değişen boyutları örnekler ilişkilendirilerek değerlendirilmiştir. Süreçte var olan Puantilizm, Sembolizm, Fovizm, Soyut Dışavurumculuk akımları ele alınmıştır. Resim sanatında yüzeydeki etkiler, uzun yıllar boyunca; sadece nesnelerin gerçek görüntüsü ile ele alınmaktaydı. Yani ressam, eşyanın yüzey dokusunu çoğu zaman, aslına uygun bir şekilde boyamak için yapmıştır. Bu, natüralist anlayıştır. Natüralist anlayışta, her şey doğada olduğu gibi, insan gözünün gördüğü biçimde betimlenmekteydi. 18. yüzyıl ve sonrasında, her türlü alana etkisini yansıtacak bilimsel değişme ve gelişmeler olmuştur. Özellikle, fotoğraf makinesinin icadı, sanatsal uygulamalarda önemli değişim ve gelişimlerin yaşanmasını sağlamıştır. Birçok sanatçı bu yenilikten etkilenmiştir. Böylece, doğaya yeni ve farklı gözle bakılmaya başlanmıştır. Natüralist anlayıştan uzak olan çalışma kapsamında ele alınan süreçteki akımlar; teknik ve mekanik çağın gelişimi, savaşlar vs. gibi yaşananlardan etkilenmiş, adeta akımların çıkış noktası olmuşlardır. Bazen de sadece duygular ön plana çıkarılmak istenmiştir. Akımlar, her ne kadar birbirlerine tepki niteliğinde ortaya çıksalar da aslında birbirlerinden beslenmişlerdir. Sanatçılar yaşamda deneyimlediklerine kayıtsız kalamamış, hissettiklerini değişik yüzey uygulamalarıyla ifade etmişlerdir. Bu uygulamalar; bazen hızlı fırça darbeleri, bazen kolaj, bazen de gerçeklikten uzak soyutlama teknikleriyle kendini göstermiştir. Yüzey uygulamalarındaki bu değişen boyut, daha sonraki akımların ya da bireysel uygulamaların özgürleştirilmesinde önemli bir yere sahip olmuştur.
Anahtar Kelimeler: Empresyonizm, Kübizm, Yüzey
|
