1988 yılı başında Ermenistan Cumhuriyeti, Azerbaycan’ın ayrılmaz parçası olan Dağlık Karabağ’ı ilhak etmek amacıyla Azerbaycan Cumhuriyeti’ne karşı asılsız toprak iddiasını ortaya attı. Bu, Ermenistan'ın XX. yüzyıl başından beri zaman zaman ortaya attığı iddiaların bir devamı niteliğindeydi.
Bildiride; Ermenistan’ın Dağlık Karabağ’a yönelik arazi iddialarının sosyo-ekonomik, politik ve hukuksal boyutları ele alınarak değerlendirilmiştir. Diğer yandan, Dağlık Karabağ’ın sosyo-ekonomik kalkınmasına dair meseleler de resmi kaynaklarda yer alan verilere dayanılarak değerlendirilmiştir. Ermenilerin Azerbaycan içinde en ileri politik, ekonomik ve kültürel otonomiye sahip bulunduklarına, bu gerçeğin hukuksal boyutuyla resmi belgelere tam olarak yansıdığına da bildiride dikkat çekilmiştir. Sovyetler Birliği döneminde Azerbaycan'ın Dağlık Karabağ Otonom Vilayeti'nde yaşam standartlarının hem Azerbaycan, hem de Ermenistan ortalamasının çok üzerinde olduğu gerçeğine dikkat çekilmiştir.
Etnik arındırma politikası güden ve mono-etnik bir devlet olmayı başaran Ermenistan Cumhuriyeti’nin Sovyetler Birliği döneminde, 1988-1991 yılları arasında Azerbaycan topraklarına yönelik olarak açıkça işgal politikası güttüğü, bu politika sonucunda sivil halktan pek çok kişinin hayatını yitirdiği, yerinden yurdundan olduğu ve pek çok yerleşim biriminin yakılıp yıkıldığı, haritadan silindiği gerçeğine de bildiride yer verilmiştir. Ermenistan’ın XX. yüzyıl sonunda Azerbaycan’a yönelik arazi iddiaları ve güttüğü işgal politikası bildiride geniş bir şekilde ele alınarak çeşitli açılardan değerlendirilmiştir. Ayrıca Ermenistan'ın Güney Kafkasya'da barışa ciddi tehdit oluşturduğu gerçeğine de değinilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Azerbaycan, Dağlık Karabağ, Ermenistan
|