Bu çalışmada, Covid-19’un, çalışan annelerin depresyon, iş aile çatışması ve çocuk cezalandırma davranışları üzerindeki etkisini incelemek amaçlanmıştır. Araştırmanın katılımcılarını, tesadüfi yöntemle seçilen, Türkiye’nin farklı şehirlerinde ikamet eden, 3-8 yaş arası çocuğu olan evli ve çalışan 265 kadın oluşturmuştur. Veriler telefon görüşmesi yoluyla toplanmıştır. Katılımcılara Sosyodemografik Bilgi Formu, Kısa Semptom Envanteri (KSE) Depresyon Alt Boyut Ölçeği, İş Aile Çatışması Ölçeği (İAÇÖ) ve Çocuk Yetiştirme Anketi (ÇYA) uygulanmıştır. Analizler için korelasyon analizi, bağımsız gruplar T-testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), basit ve çoklu regresyon analizi yapılmıştır. Covid-19 nedeni ile yakınını kaybeden annelerin depresyon puanlarının, yakınını kaybetmeyen annelerin depresyon puanlarından istatistiksel açıdan anlamlı olarak yüksek olduğu görülmüştür. Covid-19 tanısı alanlar ve almayanların çocuklarına gösterdikleri fiziksel cezalandırma davranışları incelenmiş, gruplar arasında tanı alan grubun fiziksel cezalandırma davranışları puanlarının, tanı almayan grubun fiziksel cezalandırma davranışları puanlarından istatistiksel açıdan anlamlı olarak yüksek olduğu bulunmuştur. Covid-19 sırasında tamamen evden çalışan, tamamen iş yerinde çalışan ve dönüşümlü çalışan gruplar arasında çocukla ilgili ev işleri ortalamaları arasında istatistiksel açıdan anlamlı olarak farklılık görülmüştür. İş aile çatışmasının kadınların depresyonunu pozitif yönde yordadığı bulunmuştur. Depresyon ve iş aile çatışması birlikte annelerin çocuklarını cezalandırma davranışını yordamaktadır. Sonuç olarak, Covid-19, çalışan annelerin yaşamını hem ruhsal hem de ebeveynlik davranışları açısından etkilemiş olup iş aile dengelerini de etkiler hale gelmiştir. (Bu bildiri 21A102 kodlu Covid-19 Pandemi Sürecinde Ebeveynlik Davranışları ve Çocukların Sosyal-Davranışsal Gelişiminde İş-Aile Çatışmasının Rolü başlıklı Bilimsel Araştırma Projesinden üretilmiştir.) (Işık Üniversitesi Etik Kurulu Karar No: 3173 Tarih: 12.04.2021 Etik Kurulu Alınmıştır)
Anahtar Kelimeler: Depresyon, Covid-19, Ebeveynlik Davranışı, İş Aile Çatışması
|
