Evli bireylerin çocuk sahibi olmaları; aile içi iletişimi güçlendiren ve eşler arasındaki ilişkiye
pozitif anlamda katkı sağlayan bir süreçtir. Eşlerin birbirlerine ilgi ve desteğini artıran, eşler arasındaki duygusal bağı güçlendiren ve yaşamda karşılaştıkları güçlüklere birlikte göğüs germelerine yardımcı olan çocuk, aynı zamanda aileye sosyal anlamda da olumlu bir boyut kazandırmaktadır. Bununla birlikte evli çiftlerin çocuk sahibi olduktan sonra bu süreci bazı durumlarda sağlıklı yürütemedikleri ve çocuk sahibi olduktan sonra bir dizi problemler yaşadıkları görülmektedir. Bu nedenle evli bireylerin çocuk sahibi olduktan sonraki algılarını geçerli ve güvenilir olarak değerlendirebilecek ölçme araçları oldukça önemlidir. Bu araştırmanın amacı Çocuk Sonrası Aile Algısı Ölçeği’ni geliştirmek ve geçerlik ve güvenirliğini incelemektir.
Araştırma 147’si kadın, 64’ü erkek olan 211 kişi üzerinde yürütülmüştür. Ölçeğin geliştirilmesi sürecinde öncelikle çocuk sonrası aile algısı kavramıyla ile ilgili çalışmalar incelenmiştir. Bu incelemeler sonucunda 23 maddelik bir madde havuzu oluşturulmuş ve bu maddeler gramer, anlaşılabilirlik ve çocuk sonrası aile algısını ölçüp ölçmediği noktalarında incelenerek, sonuçta 18 maddelik uygulama formu elde edilmiştir. Çocuk Sonrası Aile Algısı Ölçeği 1 “kesinlikle katılmıyorum” ve 5 “kesinlikle katılıyorum” şeklinde 5’li Likert tipi bir derecelendirmeye sahiptir. Çocuk Sonrası Aile Algısı Ölçeği’nin madde analizi için düzeltilmiş madde toplam korelasyon katsayıları hesaplanmıştır. Çocuk Sonrası Aile Algısı Ölçeği’nin yapı geçerliği açımlayıcı faktör analizi, güvenirliği Cronbach alfa iç tutarlılık güvenirlik katsayısı ile incelenmiştir. Geçerlik ve güvenirlik analizleri SPSS 20 paket programı ile yapılmıştır.
Çocuk Sonrası Aile Algısı Ölçeği’nin yapı geçerliği için uygulanan açımlayıcı faktör analizi sonucunda toplam varyansın %49,65’ini açıklayan, öz-değeri 8,94 olan tek boyutlu ve 18 maddeden oluşan bir ölçme aracı elde edilmiştir. Ölçeğin KMO örneklem uygunluk katsayısı .93 olarak bulunmuştur. Ölçeğin faktör yükleri .50 ile .78 arasında sıralanmaktadır. Cronbach alfa iç tutarlık güvenirlik katsayısı .94 olarak bulunmuştur. Ölçeğin düzeltilmiş madde toplam korelasyon katsayıları .45 ile .73 arasında sıralanmaktadır. Bu sonuçlar Çocuk Sonrası Aile Algısı Ölçeği’nin geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermektedir.
Anahtar Kelimeler: Çocuk Sonrası Aile Algısı, Geçerlik, Güvenirlik
|
