Gelişen bilim ve teknoloji ile birlikte bilim merkezlerinin önemi her geçen gün artmaktadır. Bilim merkezi eğitmenlerinin bu gelişim ve değişime uyum sağlayan, kendini sürekli geliştirebilen, eğitim seviyesi yüksek olan kişiler olması beklenilmektedir. Sağlık okuryazarlığının iyi bir seviyeye ulaştırılması bütün kurumların ortak amacı olmalıdır. Bu sebeple her yaş grubundan, farklı kültür ve eğitim düzeyinden insanlara hitap eden bilim merkezi eğitmenlerinin eğitim düzeyinin sağlık okuryazarlık seviyesine etkisinin belirlenmesi çalışmanın amacını oluşturmaktadır.
Çalışma grubunu İstanbul ilinde bulunan bilim merkezlerinde çalışmakta olan farklı branştan 32 eğitmen oluşturmaktadır. Araştırmaya katılan eğitmenlerin eğitim düzeyi incelendiğinde 14 lisans mezunu, 4 yüksek lisans öğrencisi, 11 yüksek lisans mezunu, 3 doktora öğrencisi olduğu görülmektedir.
Araştırmada veri toplama aracı olarak TSOY-32 ölçeği kullanılmıştır. Ölçeğin değerlendirilmesinde; indeksler HLS-EU çalışmasında olduğu gibi 0 ile 50 arasında olacak şekilde standardize edilmiştir. 0 en düşük sağlık okuryazarlığını, 50 en yüksek sağlık okuryazarlığını göstermektedir. Sağlık okuryazarlığı bu sınıflandırmaya göre yetersiz (0-25), sorunlu – sınırlı (>25-33), yeterli (>33-42), mükemmel (>42-50) olmak üzere dört kategoriye ayrılmıştır.
Araştırmada toplanan veriler SPSS programı ile analiz edilmiştir. Geçerlik ve güvenilirlik testleri yapılmıştır. Sonuçların standart değerlerde olduğu görülmüştür. Ankete katılan 6 eğitmenin yetersiz, 10 eğitmenin sorunlu-sınırlı, 5 eğitmenin yeterli, 11 eğitmenin mükemmel sağlık okuryazarlığına sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Eğitmenlerin eğitim düzeyleri ile TSOY-32 ölçeği ortalamaları arasında tek yönlü varyans analizi (ANOVA) yapılmıştır. Yapılan analize göre istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılık olmadığı görülmüştür (p>0.05) fakat doktora öğrencisi eğitmenlerin ANOVA sonucu ortalamalarının (45,23) mükemmel sağlık okuryazarlığı seviyesinde olduğu görülmektedir. Eğitim seviyesinin yükselmesi sağlık okuryazarlık seviyesini de pozitif anlamda etkileyeceği sonucuna ulaşılmaktadır. (Bu çalışma birinci sırada yer alan yazarın yüksek lisans tezinden üretilmiştir.)
Anahtar Kelimeler: Sağlık Okuryazarlığı, Bilim Merkezi, Eğitmen
|
