Bir resimde, temel sanat elemanlarından renkten sonra ‘yüzey’ özellikleri ilk olarak önem kazanır. Bu durum, yüzeyin doku etkileriyle ilgilidir. Çünkü; yüzeyin düzgün, pürüzlü, kaba ya da yumuşak oluşu resim analizinde önemli bir görsel bilgi sağlar. Resim sanatında yüzey arayışları, sanatçı için konu kadar önemli ve anlamlı olmuştur. Tarihsel süreç içerisinde resim, ister malzeme ister yüzey bağlamında olsun, yaşamdaki gelişmeler ve görselliğin gelişimine paralel olarak, bir takım evrelerden geçmiştir. İlk olarak, mağara duvarlarının yüzeyine, bitki köklerinden ya da topraktan elde edilen doğal boyalarla yapılan resim; sonraları ahşap, kâğıt, kumaş, cam, deri gibi yüzeyler üzerine, günümüzde ise her türlü nesnenin yüzeyinin resim alanı olarak ve üretilen çeşitli kimyasal boyaların kullanılabildiği konuma gelmiştir. Çalışma kapsamında ele alınan süreçte resim; yapıldıkları çağlarda dini amaçlı bizim resim diye adlandırdığımız ilk mağara çizimlerinden, farklı inançlar, günlük yaşam konuları, sosyal statüler, çeşitli duyguların ifadeleri, devrimler, savaşlar vs. konuların ifadeleri için bir zemin olmuştur. Dolayısıyla, sürecin resimlerinin yüzey uygulamalarını; sadece kültürel ve sanatsal değil dini, felsefi, sosyal, siyasal, ekonomik dinamik yapıdaki etkinlikler ile birlikte değerlendirmek gereklidir. Tüm bunların ifadesinde; minyatür, mozaik, ikonalar, enkaustik, detramp, tempera ve fresk gibi tekniklerden tuval resmine geçiş süreci sanat tarihi içerisinde ilgi çekicidir. Bu tekniklerle ortaya konan resimler; yapıldığı döneme olduğu kadar, sanatçının konumuna ve izleyiciye dair tarihi bir belge niteliğindedirler.
Anahtar Kelimeler: Enkaustik, Detramp, Tempera, Fresk, Katokomb Resimler, El Yazma Eserler, Vitray
|
