Evlilikte eşlerin birbirleri ile uyumlu olması beraberinde zindelik ve doyumu getirirken, çeşitli faktörlerden dolayı uyumun azalması zamanla evlilikte duyarsızlaşmanın ortaya çıkmasına yol açmaktadır. Böyle bir durumda evlilik ilişkisinde heyecan azalır, paylaşılan ilgiler ve hobilerin yerini rutinlik ve sıkıcı bir yaşam tarzı almaktadır. Aynı ev içinde olsalar bile eşler birbirlerine yabancı gibi gelmeye başlar, eşler birbirleriyle iletişim kurmak istemez ve belli bir noktadan sonra evde bulunmak yerine ev dışındaki ortamları tercih etmeye başlarlar. Evlilikte monotonluk adı verilen bu olgunun yaşanması evliliğin sonlanmasına veya diğer istenmeyen durumların yaşanmasına yol açmaktadır. Bu nedenle eşlerin evlilik yaşamlarına yönelik algılarını ve evliliklerinin monoton geçip geçmediğini belirlemeye yardımcı olacak ölçme araçları son derece önemlidir. Bu araştırmanın amacı Evlilikte Monotonluk Ölçeği’ni geliştirmek ve geçerlik ve güvenirliğini incelemektir.
Araştırma 125’i kadın, 79’u erkek olan 204 evli birey üzerinde yürütülmüştür. Ölçeğin geliştirilmesi sürecinde öncelikle evlilikte monotonluk alanı ile ilgili çalışmalar incelenmiştir. Bu incelemeler sonucunda 17 maddelik bir madde havuzu oluşturulmuş ve bu maddeler gramer, anlaşılabilirlik ve evlilikte monotonluk algısını ölçüp ölçmediği noktalarında incelenerek, sonuçta 17 maddelik uygulama formu elde edilmiştir. Evlilikte Monotonluk Ölçeği 1 “kesinlikle katılmıyorum” ve 5 “kesinlikle katılıyorum” şeklinde 5’li Likert tipi bir derecelendirmeye sahiptir. Evlilikte Monotonluk Ölçeği’nin madde analizi için düzeltilmiş madde toplam korelasyon katsayıları hesaplanmıştır. Evlilikte Monotonluk Ölçeği’nin yapı geçerliği açımlayıcı faktör analizi, güvenirliği Cronbach alfa iç tutarlılık güvenirlik katsayısı ile incelenmiştir. Geçerlik ve güvenirlik analizleri SPSS 20 paket programı ile yapılmıştır.
Evlilikte Monotonluk Ölçeği’nin yapı geçerliği için uygulanan açımlayıcı faktör analizi sonucunda toplam varyansın %54,49’unu açıklayan, öz-değeri 9,26 olan tek boyutlu ve 17 maddeden oluşan bir ölçme aracı elde edilmiştir. Ölçeğin KMO örneklem uygunluk katsayısı .92 olarak bulunmuştur. Ölçeğin faktör yükleri .63 ile .81 arasında sıralanmaktadır. Cronbach alfa iç tutarlık güvenirlik katsayısı .95 olarak bulunmuştur. Ölçeğin düzeltilmiş madde toplam korelasyon katsayıları .60 ile .78 arasında sıralanmaktadır. Bu sonuçlar Evlilikte Monotonluk Ölçeği’nin geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermektedir.
Anahtar Kelimeler: Evlilikte Monotonluk, Geçerlik, Güvenirlik
|
