Bu araştırmada, ilkokul 4. sınıf Sosyal Bilgiler dersi “Kültür ve Miras” öğrenme alanı, Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı ve Sosyal Bilgiler ders kitabı açısından incelenmesi amaçlanmıştır.
Nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi kullanılarak yapılan çalışmanın veri kaynağı olarak 2017 yılında hazırlanan 2018 yılında güncellenen Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı ile Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu’nun 28 Mayıs 2018 tarih ve 78 sayılı kararı ile kabul edilmiş olan 2020-2021 eğitim-öğretim yılında okullarda okutulan 4. sınıf Sosyal Bilgiler ders kitabı kullanılmıştır. Ulaşılan veriler görseller ve tablolar yardımıyla betimlenmiştir.
Yapılan araştırma sonucunda 4. sınıf Sosyal Bilgiler dersinde “Kültür ve Miras” öğrenme alanında 4 kazanım ve bu kazanımlar için 14 ders saati belirlenmiştir. Vatanseverlik, kültürel mirasa duyarlılık, aile birliğine önem verme, estetik, bağımsızlık, dayanışma, özgürlük, sorumluluk ve yardımlaşma değerleri ile zaman ve kronolojiyi algılama, araştırma, empati, iş birliği, harita okuryazarlığı becerilerini kazandırmak amaçlanmıştır. “Kültür ve Miras” öğrenme alanında öğrencilere aktarılmak üzere 4 kazanım hedeflenmiş ve “Ailemin Tarihi, Milli Kültür Ögelerimiz, Geçmişten Bugüne Çocuk Oyunları, Bir Kahramanlık Destanı: Milli Mücadele” olmak üzere 4 konu başlığına ayrılmıştır. Milli Mücadele konusunda geçen bazı kelimelerin öğrencilerin gelişim düzeyleri için zorlayıcı olacağı göz önünde bulundurularak tanımları verilebilir ancak ne işlenişte ne de sözlük kısmında tanımlar yapılmamıştır. Ders kitabının öğrencilere sorgulama yapma, araştırma, analiz etme gibi becerileri kazandırmada yetersiz olduğu, yöntem ve teknik açısından daha çeşitlendirilmesi gerektiği görülmüştür. Ayrıca kullanılan görsellerin de konuyu daha kapsayıcı özellikte olması gerektiği düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Sosyal Bilgiler, öğretim programı, ders kitabı, ilkokul 4. Sınıf.
|