Bu çalışmanın amacı ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama becerilerinin üstbiliş farkındalıkları ve diğer değişkenler ile ilişkilerinin incelenmesidir. Tarama deseninde gerçekleştirilen bu araştırmanın katılımcılarını 2021-2022 Bahar döneminde Gaziantep’te çeşitli devlet okullarında öğrenim görmekte olan 415 dördüncü sınıf öğrencisi oluşturmuştur. Katılımcıların çoğunluğu kız öğrencilerden oluşmuştur (n=230, %55.4). Çalışmanın verileri, Demografik Bilgi Formu, Okuduğunu Anlama Testi ve Bilişüstü Yetiler Envanteri aracılığıyla toplanmıştır. Demografik bilgi formu araştırmacılar tarafından geliştirilirken okuduğunu anlama becerisinin belirlenmesi için Bulut (2018) tarafından geliştirilen Okuduğunu Anlama Testi kullanılmıştır. Katılımcıların üstbiliş farkındalıklarının belirlenmesi için ise Sperling, Howard, Miller ve Murphy (2002) tarafından geliştirilen ve Aydın ve Ubuz (2010) tarafından Türkçeye uyarlanan Bilişüstü Yetiler Envanteri kullanılmıştır. Elde edilen veriler üzerinde bağımsız örneklemler t-testi ve Pearson korelasyon analizi gerçekleştirilmiştir. Analizler sonucu dördüncü sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama becerilerinin kardeş sayısı, ebeveynlerin öğrenim durumu ve okumaya ayrılan süre ile anlamlı herhangi bir ilişkiye sahip olmadığı, ebeveyn mesleği, okulöncesi eğitim alma durumu ve kullanılan ders çalışma tekniklerine göre ise gruplar arasında anlamlı bir farklılık olmadığı belirlenmiştir. Diğer taraftan, erkek öğrencilerle karşılaştırıldığında kız öğrenciler, kendine ait çalışma odası olanlarla karşılaştırıldığında da çalışma odası olmayan öğrenciler okuduğunu anlama testinde daha yüksek performans göstermiştir. Son olarak, katılımcıların okuduğunu anlama becerilerinin, kitap okuma sıklığı ve üstbilişsel farkındalık boyutları ile pozitif yönde ve anlamlı bir şekilde ilişkili olduğu ortaya çıkmıştır.
Anahtar Kelimeler: okuduğunu anlama, üstbiliş, dördüncü sınıf öğrencileri
|
